Verkeersveiligheid
Waarnemen
Het taakproces ‘waarnemen’ vormt de basis van alle daarop volgende processen, en het begint met het opmerken van de signalen die voor de verkeersopgave van belang zijn. Waarnemen is het via de zintuigen bewust worden van informatie. Door het zien, horen, ruiken of proeven. Selecteer je informatie op inhoud, betekenis en prioriteit. En stel je vast wat daarvan kan worden genegeerd.
Enkele belangrijke aandachtspunten daarbij zijn:
1 wat neem je in een bepaalde situatie waar?
2 wat is daarbij van relevant belang?
• Bijvoorbeeld het soort kruising, voorrang en vrije doorgang
• Naderingsrichting en snelheid
• Weg en voertuig categorie
• Verkeerstekens
• Andere weggebruikers
• Welke regels zijn van toepassing?
Voorspellen
Vervolgens voorspel je aan de hand van de waargenomen informatie, de gevolgen van bepaalde gedragskeuzes. Je verwachtings patroon heeft betrekking op;
• Je eigen gedrag
• Het gedrag van de overige verkeers deelnemers
• De verkeerssituatie
Evalueren
Na het voorspellen volgt het evalueren (beoordelen). Daarbij moet je inschatten in hoeverre de maatschappelijke belangen worden geschaad, als je verwachtingspatroon inderdaad uitkomt. Je maakt een belangen afweging op het gebied van;
• De verkeersveiligheid
• De verkeersdoorstroming
• Mileubescherming
• De bereikbaarheid/mobiliteitsbeheersing
Beslissen
Na de evaluatie moet je beslissen welk gedrag je gaat vertonen. Het kan zijn dat je nog geen beslissing kan nemen of dat je een andere oplossing overweegt. In dat geval wordt de handeling waarnemen. Met andere woorden, het proces begint opnieuw.
Handelen
Ten slotte komt het van op de uitvoering van de beslissing en moet je gaan handelen. Je moet onder alle omstandigheden in staat zijn om de voorkomende handelingen uit te voeren. Om bij een bepaalde verkeersopgave de juiste oplossingen te kunnen vinden, moet je telkens de vijf taakprocessen doorlopen. Het hele proces van waarnemen tot en met het handelen kost tijd. Wordt dit proces meerdere keren doorlopen, dan kost dat nog meer tijd.